Đồng đô la Mỹ (USD) tiếp tục duy trì vị thế mạnh mẽ trong năm 2024, gây ra nhiều áp lực cho các thị trường mới nổi (EM). Trong bối cảnh này, nhiều quốc gia đã đưa ra các chiến lược nhằm hạn chế tác động tiêu cực của USD mạnh đối với nền kinh tế nội địa.
Tác động của USD mạnh đến thị trường mới nổi
- Chi phí vay nợ cao hơn
- Phần lớn các khoản nợ nước ngoài của các quốc gia mới nổi được định giá bằng USD. Việc USD tăng giá khiến gánh nặng trả nợ trở nên đắt đỏ hơn, đặc biệt đối với những quốc gia có dự trữ ngoại hối hạn chế.
- Áp lực lạm phát
- USD mạnh khiến giá cả hàng nhập khẩu tăng, tạo thêm áp lực lạm phát. Điều này đặc biệt nghiêm trọng ở các quốc gia phụ thuộc nhiều vào nhập khẩu năng lượng và thực phẩm.
- Dòng vốn rút ra
- Lợi suất trái phiếu Mỹ cao đã hút dòng vốn từ các thị trường mới nổi, dẫn đến sự mất giá của đồng nội tệ tại nhiều quốc gia như Thổ Nhĩ Kỳ, Argentina và Pakistan.
Các chiến lược ứng phó của thị trường mới nổi
- Tăng lãi suất nội địa
- Ngân hàng trung ương tại nhiều quốc gia, như Brazil và Ấn Độ, đã chủ động tăng lãi suất để giảm áp lực tỷ giá hối đoái và kiểm soát lạm phát.
- Can thiệp ngoại hối
- Một số nước đã sử dụng dự trữ ngoại hối để can thiệp trực tiếp vào thị trường tiền tệ, ổn định đồng nội tệ. Ví dụ: Ngân hàng Trung ương Indonesia đã can thiệp mạnh mẽ vào thị trường trong tháng 11.
- Đa dạng hóa giao dịch thương mại
- Nhiều quốc gia mới nổi đang thúc đẩy sử dụng đồng nội tệ hoặc các loại tiền tệ khác ngoài USD trong giao dịch thương mại.
- Ấn Độ và Nga đã đạt được thỏa thuận thanh toán song phương bằng đồng Rupee và Ruble.
- Thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI)
- Một số quốc gia đang tăng cường cải cách để thu hút dòng vốn dài hạn, giúp cân bằng dòng vốn bị rút khỏi thị trường chứng khoán và trái phiếu.
Triển vọng trong năm 2025
- Châu Á: Các quốc gia như Việt Nam và Thái Lan, nhờ vào dự trữ ngoại hối vững mạnh và chính sách tiền tệ linh hoạt, có thể vượt qua áp lực từ USD mạnh một cách tương đối tốt.
- Nam Mỹ: Khu vực này có thể tiếp tục đối mặt với khó khăn do nợ bằng USD lớn và thâm hụt tài khoản vãng lai cao.
- Châu Phi: Các quốc gia xuất khẩu hàng hóa như Nigeria có thể hưởng lợi từ giá dầu ổn định, giúp giảm bớt áp lực từ USD mạnh.
Việc kiểm soát sức mạnh của USD vẫn là một thách thức lớn đối với các thị trường mới nổi. Tuy nhiên, với các biện pháp ứng phó hiệu quả, nhiều quốc gia có khả năng duy trì sự ổn định và tăng trưởng trong trung hạn.
Nguồn: Bloomberg, Reuters, IMF Reports.
