Mỹ đã giáng đòn mạnh chưa từng có vào hầu hết sản phẩm Trung Quốc, đẩy tổng mức thuế lên ít nhất 54%, đe dọa nghiêm trọng đến hoạt động xuất khẩu của nền kinh tế lớn thứ hai thế giới.

Đứng giữa Vườn Hồng Nhà Trắng, Tổng thống Donald Trump đã công bố mức thuế mới 34% vào sáng sớm ngày 03/04 (giờ Việt Nam). Con số này sẽ được cộng thêm vào mức thuế 20% đã có hiệu lực từ đầu năm, nhắm vào phần lớn giá trị hàng hóa nửa ngàn tỷ USD mà Trung Quốc xuất khẩu sang Mỹ trong năm 2024. Mức thuế mới sẽ bắt đầu có hiệu lực từ ngày 09/04.

Tổng thống Mỹ Donald Trump ký sắc lệnh áp thuế đối ứng vào ngày 03/04 (giờ Việt Nam)

“Nói một cách đơn giản: Nếu mức tăng thuế 20% trước đây của Trump đã như một cái búa đập vào thương mại Mỹ-Trung, thì hành động hôm nay là một khẩu súng bazooka”, Jennifer Welch, nhà phân tích kinh tế địa chính trị trưởng của Bloomberg Economics nhận định.

Con số 54% đưa mức thuế quan của Mỹ cũng gần với ngưỡng 60% mà Trump từng đề cập trong chiến dịch tranh cử. Theo ước tính của Macquarie Group vào năm ngoái, nếu mức thuế đạt 60%, tăng trưởng GDP của Trung Quốc có thể bị bào mòn tới 2 điểm phần trăm. Một mô phỏng của Bloomberg Economics còn vẽ nên bức tranh ảm đạm hơn: Thương mại giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới có thể teo tóp gần như không còn gì với mức thuế cao như vậy.

Trước đòn tấn công này, Bộ Thương mại Trung Quốc vẫn giữ im lặng trong những giờ đầu của ngày thứ Năm, chưa đưa ra bất kỳ phản hồi nào.

Quá khứ cho thấy Bắc Kinh không dễ dàng bỏ qua các động thái như vậy. Trước đây, họ đã trả đũa bằng cách áp thuế lên các sản phẩm của Mỹ, hạn chế xuất khẩu khoáng sản quan trọng và nhắm vào các công ty Mỹ để điều tra.

“Những mức thuế này sẽ đặt Trung Quốc dưới áp lực to lớn”, Martin Chorzempa, Nghiên cứu viên cao cấp tại Viện Kinh tế Quốc tế Peterson ở Washington cảnh báo. “Sự trả đũa của Trung Quốc đối với hai vòng gần đây tương đối ôn hòa, nhưng hành động hôm nay có thể làm cứng rắn quan điểm ở Bắc Kinh và dẫn đến sự leo thang nghiêm trọng vượt xa mức thuế”.

Mức thuế đối ứng mới là một mảnh ghép trong chiến lược rộng lớn hơn của Mỹ nhằm kiềm chế thâm hụt thương mại với Trung Quốc, bổ sung vào các biện pháp từ nhiệm kỳ đầu tiên của Trump.

Shein và Temu gặp khó

Một đòn giáng khác vào thương mại Trung Quốc cũng được Nhà Trắng công bố vào ngày này: Việc miễn thuế De Minimis – cho phép các gói hàng trị giá 800 USD hoặc ít hơn từ Trung Quốc và Hồng Kông nhập vào Mỹ mà không bị đánh thuế – sẽ kết thúc vào ngày 02/05. Quy định này từng là bệ phóng cho các thị trường trực tuyến như Shein và Temu thuộc PDD Holdings Inc., những nền tảng gửi hàng hóa trực tiếp từ nhà máy Trung Quốc đến tận tay người tiêu dùng Mỹ.

Sau động thái từ Mỹ, Tân Hoa Xã chính thức đã đăng một bài bình luận chỉ trích chiến dịch thuế quan của Trump, gọi đó là “hành vi bắt nạt tự làm hại mình”.

“Bằng cách biến thương mại thành một trò chơi ăn miếng trả miếng quá đơn giản, Washington đang phá vỡ một hệ thống thương mại toàn cầu dựa trên hiệu quả, chuyên môn hóa và lợi ích chung, gây tổn hại cho cả nền kinh tế Mỹ và nền kinh tế toàn cầu nói chung”, trích từ bài bình luận của Tân Hoa Xã.

Trước áp lực này, Bắc Kinh có thể buộc phải bơm thêm kích thích vào nền kinh tế nội địa để bù đắp cho tác động tiêu cực đến nhu cầu. Nền kinh tế Trung Quốc vốn đã đang vật lộn với tình trạng dư thừa nguồn cung khiến giá cả lao dốc. Vấn đề này có thể trở nên trầm trọng hơn khi xuất khẩu sụt giảm do thuế quan.

Jennifer Welch, nhà phân tích kinh tế địa chính trị trưởng của Bloomberg Economics, chỉ ra một tính toán đáng lo ngại: “Nếu bạn cộng thêm thông báo hôm nay về thuế 34% vào mức thuế trung bình 13% mà Trung Quốc phải đối mặt trước khi Trump trở lại Nhà Trắng, và mức tăng 20% mà Trump đã áp dụng kể từ ngày 20/01, chúng ta thực sự đang nhìn vào mức thuế trung bình 67%. Trump cũng ký một sắc lệnh hành pháp hôm nay một lần nữa loại bỏ đối xử miễn thuế de minimis đối với hàng nhập khẩu có giá trị thấp từ Trung Quốc, điều này sẽ đẩy mức thuế trung bình cao hơn nữa”.

https://vietstock.vn/2025/04/voi-thue-doi-ung-hang-trung-quoc-se-chiu-thue-it-nhat-54-tu-my-775-1290402.htm